“We willen laten zien hoeveel talent er op dit moment in Nederland te vinden is.”

Een interview met curatoren Johan Gustavsson en Gabija Seiliute over de Prospects tentoonstelling op Art Rotterdam

Dit jaar vindt alweer de tiende editie van Prospects plaats, de terugkerende tentoonstelling van het Mondriaan Fonds op Art Rotterdam. Bezoekers kunnen hier ieder jaar werk ontdekken van kunstenaars die recentelijk een bijdrage van het Fonds hebben ontvangen voor de start van hun beroepspraktijk. Nieuw dit jaar is de uitbreiding van Prospects naar het Expeditiegebouw, direct tegenover de Van Nellefabriek. De uitbreiding betekent een verdubbeling van het aantal vierkante meters. Dit jaar kunnen bezoekers zich onderdompelen in het werk van maar liefst 88 beeldend kunstenaars.

Het werk van deze kunstenaars wordt gecureerd door Johan Gustavsson, die dit jaar voor de derde keer terugkeert als curator. Hij wordt hierin bijgestaan door Gabija Seiliute. Gustavsson is mededirecteur en curator van Project Space 1646 in Den Haag, mede-oprichter van The Hague Contemporary en hij is ook werkzaam als docent aan de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten in Den Haag. Seiliute werkt als creatieve freelancer en rondde eerder een studie in Kunstgeschiedenis en Curatorial Studies af. In dit interview vragen we het duo meer over de aankomende editie van Prospects.

Wat komt er allemaal kijken bij de organisatie van de groepstentoonstelling Prospects?

GS: “Omdat de selectie aan kunstenaars vooraf al vaststaat richten wij ons met name op het proces. We begeleiden de kunstenaars en zorgen ervoor dat aan alle randvoorwaarden wordt voldaan. Het is daarom eigenlijk niet te vergelijken met cureren in traditionele zin, we hebben echt een coördinerende rol, waarbij we moeten denken in termen van ruimte, budget en logistieke beperkingen.”

JG: “Uiteindelijk is het onze taak om ervoor te zorgen dat de kunstenaars zo goed mogelijk uit de verf komen en dat de tentoonstelling ook voor de bezoekers een fijne ervaring biedt. Prospects is qua grootte vergelijkbaar met een biënnale, en daar reserveren mensen over het algemeen vaak een paar dagen voor. Dat is iets waar we vooraf met de kunstenaars over praten, welk kunstwerk leent zich het beste voor zo'n ervaring? We willen dat ze rekening houden met de aandachtsspanne van onze bezoekers en hun vermogen om alles te absorberen. Maar het is altijd een wederzijds gesprek tussen ons en de kunstenaars, die vaak jong en ambitieus zijn. Het vraagt ​​soms wat flexibiliteit van onze kant. Als curatoren ben je ook bezig met het verdelen van de werken over de twee locaties. De distributiehal in de Van Nellefabriek kan best overweldigend zijn. In samenwerking met Mika Radescu van Tom Postma Design optimaliseren we de bezoekersreis, om deze overzichtelijker te maken. Sommige voorstellen waren bijvoorbeeld best onverwacht, denk aan hele grote werken. Dan moet je vooraf bedenken hoe je de ruimte zo kunt gebruiken dat die werken goed tot hun recht komen. Daarin vertrouwen we ook echt op het opbouwteam. Het belangrijkste is om te laten zien hoeveel talent er op dit moment werkzaam is in Nederland. Uiteindelijk kom je met creatieve oplossingen om bepaalde ideeën tot uitvoering te kunnen brengen, rekening houdend met het budget en de uitdagingen die een beschermd werelderfgoedgebouw met zich mee kan brengen.”

GS: “We werken nauw samen met de kunstenaars en ik leun daarbij op de ervaring van Johan en het productieteam. Want het is echt een grote productie. Ik leer zoveel en ik zie waanzinnig veel kunst, ik neem het allemaal in me op. Uiteraard zorgde COVID ervoor dat sommige zaken een beetje anders liepen, maar omdat dit alweer het tweede jaar is wisten we beter hoe we daarmee om moesten gaan.”

Hebben jullie in het aanbod nog bepaalde trends gespot? De pandemie, metoo, het klimaat en de Zoomificatie van ons leven zullen ongetwijfeld dankbare onderwerpen zijn — want uitermate relevant voor ons allemaal — maar is er daarnaast nog iets dat jullie in het bijzonder opvalt?

JG: “Met 88 kunstenaars is het aanbod enorm gevarieerd. Wat me vooral opviel was de hoge productiewaarde. Zo zullen er tijdens deze editie behoorlijk wat videowerken te zien zijn en die hebben een fantastische productiewaarde. Dat heeft natuurlijk te maken met de grotere toegankelijkheid van goede camera's en andere apparatuur, dingen die een paar jaar geleden veel moeilijker te verkrijgen zouden zijn geweest. Daarom hebben Gaby en ik besloten om een ​​bioscoop te creëren, een speciale omgeving met een groot scherm en goed geluid, om dat productieniveau te eren. In totaal zullen er vijf werken te zien zijn in deze bioscoop.”

GS: “Onder de kunstwerken zag ik ook veel soorten ambacht, dingen die met zo'n precisie zijn gemaakt. Dat kan natuurlijk ook te maken hebben met de toegenomen toegankelijkheid van materialen en machines.”

Wat is de rol van het Mondriaan Fonds binnen de loopbaan van jonge kunstenaars? Wat betekent een startersbijdrage voor deze kunstenaars en hoe kan het hen helpen om hun carrière van de grond te krijgen?

JG: “Deze vorm van ondersteuning is behoorlijk uniek. Voor zover ik weet bestaat deze mate van steun voor jonge kunstenaars nergens anders. De kunstenaars krijgen steun in economische zin, wat zeker tijdens deze pandemie van groot belang is. Op die manier kunnen ze investeren in hun praktijk, zowel in termen van tijd als materiaal. Maar ook qua zichtbaarheid is het voor hen ontzettend waardevol: het feit dat hun werk te zien is tijdens Art Rotterdam. Dat fungeert bijna als een keurmerk.”

GS: “Het biedt bovendien een kans om opgemerkt te worden door de pers en een relevant netwerk. Sommige kunstenaars kunnen zelfs werk verkopen.”

JG: “Ja, sommige van deze resultaten zijn direct meetbaar, zoals de aankoop van werk door AkzoNobel of kunstverzamelaars in het algemeen. Het is ook een tijd waarin kunstenaars en galerieën betekenisvolle relaties aangaan. Veel curatoren zetten de namen van kunstenaars op hun lijst, wellicht voor een project in de toekomst. Ik run 1646 nu al vele jaren en in die hoedanigheid bezocht ik altijd de Prospects-tentoonstellingen tijdens Art Rotterdam. Ik ben voortdurend op zoek naar nieuw talent dat ik nog niet kende. Maar soms volg ik bepaalde kunstenaars wel tien jaar voordat het tot een samenwerking komt. Het tonen van je werk in Prospects kan dus ook op de lange termijn effecten hebben. Sommige deelnemende kunstenaars hebben overigens al een behoorlijke carrière. Het algemene niveau dit jaar is erg hoog en de extra ruimte maakt ons, én de kunstenaars, extra ambitieus.”

De tentoonstelling Prospects zal tijdens Art Rotterdam (van 19 t/m 22 mei 2022) te zien zijn in de Van Nellefabriek en aan de overkant, in het Expeditiegebouw.