Een terugblik met... Monali Meher, winnaar van de NN Art Award 2023

Tijdens Art Rotterdam reikt NN Group voor de achtste keer de NN Art Award uit aan een hedendaags kunsttalent met een authentieke beeldtaal en een innovatieve invalshoek. NN Group is sinds 2017 partner van Art Rotterdam en reikt sindsdien ieder jaar een stimuleringsprijs uit. Een jaarlijks wisselende jury van kunstprofessionals maakt daarbij een selectie van vier veelbelovende talenten, waaruit uiteindelijk een winnaar wordt gekozen. De voorwaarden zijn helder: het gaat om kunstenaars die in Nederland zijn opgeleid en hun werk tonen tijdens Art Rotterdam. NN Group koopt daarbij één, of meerdere, werken van de genomineerden aan voor haar bedrijfscollectie. Vorig jaar werd de NN Art Award (t.w.v. €10.000) uitgereikt aan Monali Meher, die vertegenwoordigd wordt door Lumen Travo Gallery. Art Rotterdam interviewde haar om te ontdekken wat het winnen van de prijs voor haar heeft betekend en wat haar beste advies is voor jonge kunstenaars. 

Hoe voelde het om de NN Art Award te winnen? Zijn er specifieke dingen die je dankzij het prijzengeld hebt kunnen bereiken?
"In december 2022, tijdens een bezoek aan mijn moeder en familie in Pune, India, ontving ik het nieuws over mijn nominatie. Marianne, mijn galeriehouder bij Lumen Travo Gallery, belde me op en deelde het fantastische nieuws dat ik één van de genomineerde kunstenaars was voor de NN Art Award. Ik was echt blij verrast om het nieuws te horen te midden van mijn familie. Dat voelde dubbel zo fijn! In de twee volgende maanden heb ik het nieuws laten bezinken en voelde ik me vooral erg dankbaar en geaard. De daadwerkelijke bekendmaking van de winnaar op Art Rotterdam 2023 bracht tranen: niet alleen in mijn ogen, maar ook bij velen die daar aanwezig waren. Tranen van vreugde, wijsheid, erkenning en vrijheid. Ik voelde me vereerd, vol enthousiasme en dankbaarheid. Sinds het winnen van de prijs ben ik aan het experimenteren met nieuwe materialen en processen. En ik heb mijn eerste boek 'Unknown Landscape' in oktober 2023 gepubliceerd. Daarvoor gaat veel dank uit naar de sponsors, maar zeker ook het prijzengeld van de NN Art Award. Dat wordt echt op prijs gesteld. Meer informatie over het boek vind je op mijn sociale media."

Hoe kwamen de werken die je tijdens Art Rotterdam liet zien tot stand? Volg je een specifiek proces? Is dat proces nog veranderd sindsdien?
"De geselecteerde mixed media werken (verfijnde tekeningen met zwarte Japanse inkt en draden op digitale foto's) heb ik gemaakt tijdens de pandemie, in de intense en ongekende reeks lockdowns die de wereld toen heeft ervaren. Middels een nieuwe reeks mixed media tekeningen en assemblages reflecteerde ik daarna op de pandemieperiode, waarbij ik de onverbiddelijke cyclus van 'meerdere startpunten' belicht die wij, als mensen, doorstaan in de hoop een vernieuwd en positief perspectief voor de wereld te vinden.

De glasassemblages ontwikkelde ik tijdens en sinds mijn residentie bij ‘Gent-Glas' in België (2018/19), toen ik voor het eerst experimenteerde met glas. In recent nieuw werk maak ik gebruik van glas in een site-specific installatie met aarde, zand, hooi, schors, kolen, schelpen, droge planten, takken, kurkuma, voedingskleurstoffen, natuurlijke pigmenten en koper. Maar pas na de pandemie in 2022 kon ik de site-specific installatie 'Unknown Landscape' creëren, tijdens het residentieprogramma 'Het Atelier' in Brugge. Sindsdien is mijn proces continu in ontwikkeling. Daarna was mijn werk te zien in een groepstentoonstelling bij Lumen Travo gallery, gevolgd door Art Rotterdam 2023 en onlangs was deze installatie te zien in de groepstentoonstelling 'NICC x 25', in museum SMAK in Gent (tot en met 28 december 2023)."

"Ook mijn lopende installatie en onderzoeksproject ‘Unknown Landscape’ (2019-2023) bevat ook weer verschillende natuurlijke elementen. Deze combineer ik met de glaswerken die ik bij Gent-Glas maakte. Het resultaat is een kleurrijke en dynamische verzameling op de vloer. Zoals het natuurlijke landschap, is deze installatie levend, evoluerend in stilte maar aanhoudend. De materialiteit van de aarde, gepigmenteerde vloeistoffen en andere unieke textuureigenschappen van het landschap komen in elk aspect van de installatie naar voren. Deze hybride installatie is een soort uitgespreid terrein van verschillende gecombineerde componenten en gemengde elementen. Ik plaats de materialen uit mijn eerdere werk naast nieuwe gerecyclede glasobjecten om daarmee een nieuwe/getransformeerde identiteit te creëren. Door verschillende materialen opnieuw te vormen, te rangschikken, te recyclen en samen te stellen. Samen houden zij het proces van overgang in de ruimte in stand. Deze gevarieerde en surrealistische installatie, bestaande uit vaste, vloeibare, gebarsten, herstelde en fragiele structuren van gesmolten glas, vormt een gelaagd en dubbelzinnig landschap. Het is een boeiend en uitgestrekt, levend veld dat uitnodigt tot interactie, observatie en het verkennen van de ondergane veranderingen. Deze hypnotische installatie verkent de geologische observatie van natuurlijke sporen, haar ruïnes, veranderende landschappen en de strijd om dat wat overgebleven is te behouden en beschermen.

‘Unknown Landscape’ roept vragen op over duurzaamheid, identiteit, migratie, grenzen, barrières, verlies en de eindeloze cyclus van exploitatie van natuurlijke hulpbronnen. Tegelijkertijd, paradoxaal genoeg, neemt deze installatie ons mee door een organisch, vredig en helend pad dat interventief en interactief is, waar mensen doorheen kunnen lopen om verschillende delen van de installatie van dichtbij te bekijken. De geuren van de natuurlijke materialen en het kenmerkende aroma van kurkuma doordringen daarbij de tentoonstellingsruimte."

Heb je specifieke rituelen of routines die je volgt om creatief te blijven?
"Ik geloof dat 'creativiteit' of 'creatief zijn' verweven is met elk aspect van ons leven, met onze omgeving en de natuur van onze dagelijkse rituelen. Neem bijvoorbeeld koken: ik hanteer geen standaardrecept, maar experimenteer met mijn eigen combinatie van specerijen. Er is niet één 'beste creatieve routine'; het gaat om een reis van zelfontdekking, het volgen van je instinct, het nemen van risico's en openstaan voor verandering. Het is essentieel om een bepaald ritme, evenwicht en discipline in ons leven te hanteren en onze eigen routines of rituelen te ontwikkelen. We zijn tenslotte menselijk en verliezen soms het overzicht, maar juist in het herstellen van die balans ligt ware creativiteit."

Als winnaar van de vorige editie van de NN Art Award mag je dit jaar deel uitmaken van de jury. Hoe is het als kunstenaar om het werk van andere kunstenaars te ‘beoordelen'?
"Elk proces is een boeiende en leerrijke ervaring. Het is eerder een kwestie van 'evalueren' dan van 'oordelen' over het werk van andere kunstenaars. Het gaat om aandachtig kijken, bespreken en observeren, samen met de andere juryleden die betrokken zijn bij dit proces. Het beleven van 'de andere kant', of het gedeelte 'achter de schermen’ is belangrijk in het leven."

Wat is jouw ultieme advies voor jonge kunstenaars?
"Blijf trouw aan je hart en zoek naar evenwicht. Houd je focus, blijf nieuwsgierig, en wees oprecht naar jezelf en je creatieve zelf. Volharding en discipline zijn cruciaal. Deze creatieve reis kent geen start- of eindpunt; het omvat het leven, de dood en alles daartussenin."

Door Flor Linckens