Hanane El Ouardani: de synthese van het persoonlijke en het maatschappelijke
Het werk van Hanane El Ouardani valt op door haar unieke vermogen om intieme en persoonlijke verhalen en perspectieven te verweven met bredere maatschappelijke en culturele thema’s. De subjectieve documentaire fotoprojecten van El Ouardani zijn niet alleen esthetisch aantrekkelijk, maar roepen ook vragen op over identiteit, exotisme, contradicties en maatschappelijke status. Ze daagt de kijker uit om na te denken over de complexiteit van deze thema’s. Ze begeeft zich daarnaast met haar camera op plekken waar mannen een prominente rol spelen in de publieke ruimtes en gaat daarbij actief de interactie aan.
De Nederlands-Marokkaanse fotograaf werd geboren in Nederland met biculturele wortels en haar praktijk weerspiegelt een terugkerende dualiteit: enerzijds het niet aflatende verlangen om zich ergens echt thuis te voelen, en anderzijds het omarmen van haar status als ‘buitenstaander’, vanwege het unieke perspectief dat dat haar biedt en de manieren waarop ze daardoor vanaf een afstand echt scherp kan stellen op de verschillen. In 2018 publiceerde ze het fotoboek ‘The Skies are Blue, The Walls are Red’, een visueel dagboek dat de verschillende lagen van een diasporische identiteit verkent. Het boek stelt vragen over het representeren van je wortels zonder je vervreemd te voelen van je eigen cultuur.
Tijdens Art Rotterdam presenteert El Ouardani haar werk op Prospects: een initiatief van het Mondriaan Fonds, waarbij het werk van 86 kunstenaars wordt getoond die in 2022 een financiële bijdrage kregen om een start te maken met hun carrière. Het aanbod varieert van fotografie tot textielwerken, van video tot schilderijen, en van performances tot sculpturen. Samensteller van de tentoonstelling is curator Johan Gustavsson, in samenwerking met curator Louise Bjeldbak Henriksen. El Ouardani zal daar drie werken presenteren die ze maakte in Koeweit, een introductie van haar lopende onderzoek dat op dit moment nog vorm krijgt. Vooralsnog legde de fotograaf hiervoor migranten vast die werken in de Amerikaanse fastfoodketens in Koeweit, die na 1991 steeds meer uit de grond zijn gestampt, in de nasleep van de Eerste Golfoorlog. El Ouardani onderzoekt daarmee hoe culturele uitwisseling zich vertaalt naar de complexiteit van overconsumptie.
Daarnaast laat ze zich inspireren door een set speelkaarten die het Amerikaanse leger tijdens de invasie van Irak in 2003 ontwikkelde om soldaten te helpen om de meest gezochte leden van het regime van Saddam Hussein te identificeren. De kaarten werden beschouwd als provocerend en trivialiserend, en tegelijkertijd vormde het een bizarre Amerikanisering van de oorlog — een oorlog waarvan de legitimatie, de 'weapons of mass destruction’, later ongegrond bleek. In 2021 waren bijna alle van de 52 meest gezochte personen op de kaarten overleden of gevangengenomen, waarvan er elf weer zijn vrijgelaten.
El Ouardani (1994) woont en werkt in Amsterdam en studeerde Fotografie en Design aan de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten in Den Haag. Haar werk was onder meer te zien in het Van Gogh Museum en op Unseen Amsterdam, Foto Tallinn en Paris Photo.
Het werk van Hanane El Ouardani is tijdens Art Rotterdam te zien in de Prospects sectie van het Mondriaan Fonds.
Geschreven door Flor Linckens
